ڪنهن به باضابطا فوج جي بدل طور، مقامي سطح تي هنگامي حالتن کي منهن ڏيڻ لاءِ تربيت ورتل هٿياربندن جي ڪنهن به تنظيم کي مليشيا (Militia) چيو ويندو آهي. ڌاري يا مخالف ڌر طرفان مداخلت جي انداز ۾ موڪليل اهڙا دستا رياستي استحڪام لاءِ خطرو پيدا ڪري سگهندا آهن، ان جي نتيجي ۾ داخلي طور تي ڇڪتاڻ، بلڪه گهرو لڙائيءَ واري صورتحال پيدا ٿي ويندي آهي، جنهن کي منهن ڏيڻ لاءِ مقامي آباديءَ مان رضاڪار فوج تيار ڪبي آهي. پر اهڙا هٿيار بند دستا تيار ڪرڻ ۽ مقامي آباديءَ جي هٿ ۾ هٿيار ڏيڻ واري عمل تي ضابطو رکڻ لاءِ سياسي قيادت جي طرفان جوڙيل اعتماد ڀري حڪمت عمليءَ جي ضرورت پوندي آهي. ڇاڪاڻ ته هڪ دفعو عام ماڻهن وٽ هٿيار پهتا ته اهي انهن کي ذاتي جهيڙن سميت ڪنهن به رخ ۾ استعمال ڪري سگهن ٿا، بلڪه عين ممڪن آهي، ته اهي هٿياربند سول انتظاميا جي مدد ڪرڻ بجاءِ، انهن جي قائم ڪيل انتظامي سرشتي لاءِ وڏو مٿي جو سور بڻجي وڃن. بهرحال هن حوالي سان دنيا جي ڪيترن ئي ملڪن ۾ ڪميونسٽن ۽ قومپرستن عام ماڻهوءَ جي هٿن ۾ هٿيار ڏيئي ڪيتريون شاندار ڪاميابيون حاصل ڪيون آهن. جنگي حڪمت عمليءَ جي ماهرن ميڪياويليءَ جي دور کان وٺي رضاڪار فوج ۽ تربيت يافته مستقل فوج جي ڪردار بابت تمام گهڻا بحث ڪيا آهن، مارڪس واد ۽ لينن واد جي ارتقا ان بحث ۾ نظرياتي پهلوءَ کي ملائي ڇڏيو. هن نظريي جي ڪيترن ڏاهن، خاص طور تي ته فريڊرڪ اينگلز جو خيال آهي، ته ڪنهن به سياسي سرشتي جي لاءِ ”رضا ڪار فوج“ جي جوڙجڪ بهترين فوجي تنظيم جو اظهار آهي، پر سوويت يونين جي قيام ان رضاڪار فوج جي قيام واري تصور کي تمام گهڻي اهميت ڏني. ٻي عالمي جنگ ۾ فرانس ”رضا ڪار فوج“ جي قيام واري تصوري تمام گهڻي اهميت ڏني ۽ سڄي قوم کي هٿياربند ڪرڻ واري نظريي جي حمايت ڪئي، ”رضاڪار فوج“ جو استعمال وچ اوڀر، افغانستان، لاطيني آمريڪا، هند چيني، آفريقا ۽ ٻين هنڌن تي به نظر آيو آهي. انهن نيم فوجي دستن جي مختلف هنڌن تي ڪارڪردگي فائدي مند ۽ ڪيترن هنڌن تي نقصانڪار رهي آهي